Ceny transferowe – skala działalności a zakres obowiązków dokumentacyjnych od 2017 r.

1. Przychody lub koszty przekraczają 2mln euro

W powyższej kategorii obowiązek dokumentacyjny będzie dotyczył największej liczby podatników zawierających transakcje z podmiotami powiązanymi, z uwagi na relatywnie niewielkie progi.

Dokumentację będzie należało przygotować, jeśli łącznie zostaną spełnione dwa warunki:

1) przychody lub koszty podatnika przekroczą w roku poprzedzającym dany rok podatkowy równowartość 2 mln euro,

2) podatnik realizował transakcje z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza określone progi wskazane w ustawie.

Wartość progów zależy od skali działalności podatnika. Minimalny próg to równowartość 50 000 euro, a jego wartość rośnie wraz ze wzrostem przychodów osiąganych przez podatnika. Np. dla podatników osiągających przychody od 2 do 20 mln euro, początkowy próg rośnie o 5000 euro za każdy 1 mln euro przychodu osiągnięty ponad 2 mln euro.

Spośród wszystkich nowo wprowadzonych obowiązków dokumentacyjnych zakres podstawowej dokumentacji podatkowej jest najbardziej podobny do dotychczasowego. Jednak został on znacznie rozszerzony.

Elementy nowej dokumentacji (tzw. dokumentacji podstawowej):

• opis transakcji wskazując jej rodzaj i przedmiot, a także dane finansowe dotyczące transakcji, w tym przepływy pieniężne,
• dane identyfikujące podmioty powiązane,
• analizę pełnionych funkcji, angażowanych aktywów oraz rodzajów ryzyka ponoszonego przez strony transakcji, w tym wskazanie również aktywów pozabilansowych,
• przedstawienie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika wraz uzasadnieniem oraz przedstawienie algorytmu i sposobu kalkulacji rozliczeń, co należy rozumieć jako wymóg przedstawienia bardziej dokładnych informacji niż tylko ogólny opis sposobu kalkulacji ceny (dla wielu podatników może to wiązać się z trudnościami z dostępem do tak szczegółowych danych),
• przedstawienie opisu danych finansowych podatnika pozwalających na porównanie sposobu kalkulacji dochodu podatnika w rozliczeniach z podmiotem powiązanym z danymi wynikającymi z zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
• informacje o podatniku, w tym przedstawienie struktury organizacyjnej i struktury zarządczej, przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności, otoczenia konkurencyjnego,
• przedstawienie realizowanej przez podatnika strategii gospodarczej, włącznie z opisem dokonanych przekształceń w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji biznesowej, czyli przeniesień pomiędzy podmiotami powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk, mających wpływ na dochód lub stratę,
• załączoną umowę dotyczącą transakcji,
• załączone do dokumentacji porozumienie w sprawie podatku dochodowego dotyczącego dokumentowanej transakcji, jeśli takie zostało zawarte z zagranicznymi władzami podatkowymi.

1. Przychody lub koszty przekraczają 10 mln euro

Zmiany dotkną także podatników, których przychody lub koszty w poprzednim roku podatkowym przekroczyły równowartość 10 mln euro lub posiadających udziały w spółce niebędącej osobą prawną (np. w spółce cywilnej, jawnej, komandytowej), której przychody lub koszty przekroczyły taki próg.

Co powinna zawierać nowa dokumentacja (tzw. dokumentacja podstawowa):

Oprócz wymogów takich, jakie dotyczą podmiotów, których obrót przekroczył 2 mln euro, wymagana jest także:

• analiza danych porównawczych, która ma udowodnić, że stosowane przez nich ceny (marże, poziom zysków) są ustalone na poziomie rynkowym, czyli takim, jaki zaakceptowałyby podmioty niepowiązane (analiza powinna być oparta o dane z rynku polskiego. Dopiero przy braku takich danych, podatnicy będą mogli się podeprzeć analizami zawierającymi zagraniczne dane porównawcze. W każdym przypadku podatnik będzie musiał podać źródło danych).

Co powinna zawierać analiza:

Projekt rozporządzenia wykonawczego do omawianej ustawy zakłada, że analiza  powinna m.in.:

• wskazywać: która ze stron transakcji poddana jest analizie, cechy charakterystyczne porównywanych dóbr i usług, wielkość dostawy, formę i rodzaj transakcji, a w odniesieniu do wartości niematerialnych opis przewidywanych korzyści z ich wykorzystywania,
• odnosić się do sytuacji gospodarczej w branży, w której działa spółka,
• przedstawiać uzasadnienia dla stosowania wieloletnich danych porównawczych, (jeśli podatnik w celu kalkulacji ceny posłuży się danymi na temat operacji gospodarczych zawieranych z podmiotem niezależnym, takie dane powinny znaleźć się w analizie),
• zawierać wskaźniki finansowe, które wykorzystano w metodzie kalkulacji dochodu (straty) w transakcji z podmiotem powiązanym oraz z podmiotami niezależnymi,
• wskazywać na korekty eliminujące ewentualne różnice pomiędzy badanymi transakcjami i doprowadzające do porównywalności analizowane transakcje.
• Przychody lub koszty przekraczają 20 mln euro

Co powinna zawierać nowa dokumentacja:

• tzw. dokumentację podstawową,
• sporządzaną raz w roku informację na temat grupy, w której działa podmiot (tzw. dokumentacja grupowa). Obowiązek ten dotyczy również podatników, którzy są udziałowcami spółek niebędących osobami prawnymi, jeżeli przychody lub koszty tej spółki przekroczą 20 mln euro.

Celem dokumentacji grupowej jest prezentacja informacji na temat globalnych operacji, jakie mają miejsce w grupie kapitałowej, do której należy podatnik.

W efekcie wprowadzonych zmian, dochodzi do:

 – szybszego i bardziej skutecznego niż do tej pory szacowania przez kontrolujących ryzyka w zakresie cen transferowych,

– ułatwienia oceny prawidłowości alokacji dochodu między podmiotami w grupie w celu stwierdzenia, czy transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi odbywają się na warunkach rynkowych.

– co niewątpliwie stanowi istotne ułatwienie dla Fiskusa

W stosunku do Podatnika nowe przepisy wymagają większego, niż do tej pory nakładu pracy, poprzez:

– stosunkowo szeroki zakres wymaganych informacji.

Sporządzając informację o grupie podatnik powinien wskazać podmiot powiązany z grupy, który sporządził główną dokumentację grupową (zazwyczaj jest to podmiot dominujący). Obowiązek sporządzania dodatkowej informacji o grupie dotyczy zarówno podmiotu dominującego, jak i spółki zależnej od tego podmiotu, która w celu spełnienia obowiązku może korzystać z informacji zawartych w dokumentacji przygotowanej przez podmiot dominujący.   Dokumentacja grupowa powinna zawierać opis struktury prawnej, właścicielskiej, zarządczej i geograficznej grupy podmiotów powiązanych, jak również grupowej polityki cen transferowych (m.in. usług świadczonych w grupie, prac badawczo-rozwojowych, finansowania działalności).

Niektóre wymagane od 2017 r. informacje mają być bardzo szczegółowe i nie były dotąd w ogóle przedstawiane w ramach dokumentacji, co może utrudniać ich zgromadzenie.

Przy opisie działalności grupy:

• informacje o największych dostawcach i odbiorcach oraz o produktach lub usługach stanowiących ponad 5 proc. przychodów grupy (wraz z opisem rynków geograficznych),
• opis istotnych przekształceń w grupie (np. fuzje i przejęcia).

Przy opisie wartości niematerialnych i prawnych:

• lista wartości wraz z informacją na temat własności prawnej tych wartości.

Przy opisie sytuacji finansowej grupy:

• informacje na temat finansowania poszczególnych podmiotów ją tworzących wraz danymi na temat istotnych kredytów oraz pożyczek i warunków, na jakich zostały przyznane.

1. Szczególne obowiązki największych podatników

Od 2016 r. ustawodawca nakłada na największe polskie firmy specjalne obowiązki sprawozdawcze, wiążące się z pełnieniem przez nie dominującej roli w ramach dużych grup kapitałowych.

Co powinna zawierać nowa dokumentacja:

• dokumentację wymaganą od wszystkich podmiotów, których przychody lub koszty przekroczą 20 mln euro (czyli dokumentację w najszerszym ujęciu, zawierającą dokumentację podstawową, analizy porównawcze oraz dokumentację grupową),
• specjalne sprawozdanie (formularz CIT-CBC).

Podmioty będą musiały raportować w nim o wysokości dochodów i zapłaconego podatku oraz miejscach prowadzenia działalności przez ich zagraniczne zakłady oraz spółki zależne.

Kto będzie składał:

• podmioty będące jednostką dominującą i równocześnie niespełniające kryteriów jednostki zależnej,
• sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe,
• posiadające zagraniczne zakłady lub jednostki zależne,
• których skonsolidowane przychody w kraju i zagranicą przekroczą równowartość 750 mln euro w poprzednim roku podatkowym.

Według projektu rozporządzenia Ministra Finansów, sprawozdanie CIT-CBC będzie miało formę tabelaryczną. Dane, jakie podmioty dominujące będą musiały ujawnić w podziale na poszczególne jurysdykcje podatkowe, to m.in. wysokość osiąganych przychodów, poziom deklarowanego dochodu przed opodatkowaniem, kwoty zapłaconego i należnego podatku czy liczba pracowników. Dodatkowo Minister Finansów oczekuje, że podatnicy określą dla każdego podmiotu wchodzącego w skład grupy (niezależnie od miejsca prowadzenia działalności), jaki jest jego główny przedmiot działalności. W sprawozdaniu CIT-CBC fiskus daje do wyboru 12 różnych profili działalności (w tym m.in. badania i rozwój, produkcja i przetwórstwo, regulowane usługi finansowe, sprzedaż, marketing i dystrybucja), jakie podatnik będzie mógł przyporządkować zakładom i jednostkom zależnym. Możliwe też będzie określenie innego rodzaju działalności.

Michał Sojka

Młodszy konsultant podatkowy

e-mail: m.sojka@b2btax.pl